{"items":["5fa6892d961958001751465c","5fa676951b73ca001764243f","5fa676951b73ca0017642440","5fa676951b73ca0017642441","5fa676951b73ca0017642442","5fa676951b73ca0017642443","5fa676951b73ca0017642444","5fa676951b73ca0017642445","5fa676951b73ca0017642446","5fa676951b73ca0017642447"],"styles":{"galleryType":"Columns","groupSize":1,"showArrows":true,"cubeImages":true,"cubeType":"max","cubeRatio":1.7777777777777777,"isVertical":true,"gallerySize":30,"collageAmount":0,"collageDensity":0,"groupTypes":"1","oneRow":false,"imageMargin":20,"galleryMargin":0,"scatter":0,"rotatingScatter":"","chooseBestGroup":true,"smartCrop":false,"hasThumbnails":false,"enableScroll":true,"isGrid":true,"isSlider":false,"isColumns":false,"isSlideshow":false,"cropOnlyFill":false,"fixedColumns":0,"enableInfiniteScroll":true,"isRTL":false,"minItemSize":50,"rotatingGroupTypes":"","rotatingCropRatios":"","columnWidths":"","gallerySliderImageRatio":1.7777777777777777,"numberOfImagesPerRow":3,"numberOfImagesPerCol":1,"groupsPerStrip":0,"borderRadius":0,"boxShadow":0,"gridStyle":0,"mobilePanorama":false,"placeGroupsLtr":true,"viewMode":"preview","thumbnailSpacings":4,"galleryThumbnailsAlignment":"bottom","isMasonry":false,"isAutoSlideshow":false,"slideshowLoop":false,"autoSlideshowInterval":4,"bottomInfoHeight":0,"titlePlacement":"SHOW_BELOW","galleryTextAlign":"center","scrollSnap":false,"itemClick":"nothing","fullscreen":true,"videoPlay":"hover","scrollAnimation":"NO_EFFECT","slideAnimation":"SCROLL","scrollDirection":0,"scrollDuration":400,"overlayAnimation":"FADE_IN","arrowsPosition":0,"arrowsSize":23,"watermarkOpacity":40,"watermarkSize":40,"useWatermark":true,"watermarkDock":{"top":"auto","left":"auto","right":0,"bottom":0,"transform":"translate3d(0,0,0)"},"loadMoreAmount":"all","defaultShowInfoExpand":1,"allowLinkExpand":true,"expandInfoPosition":0,"allowFullscreenExpand":true,"fullscreenLoop":false,"galleryAlignExpand":"left","addToCartBorderWidth":1,"addToCartButtonText":"","slideshowInfoSize":200,"playButtonForAutoSlideShow":false,"allowSlideshowCounter":false,"hoveringBehaviour":"NEVER_SHOW","thumbnailSize":120,"magicLayoutSeed":1,"imageHoverAnimation":"NO_EFFECT","imagePlacementAnimation":"NO_EFFECT","calculateTextBoxWidthMode":"PERCENT","textBoxHeight":160,"textBoxWidth":200,"textBoxWidthPercent":50,"textImageSpace":10,"textBoxBorderRadius":0,"textBoxBorderWidth":0,"loadMoreButtonText":"","loadMoreButtonBorderWidth":1,"loadMoreButtonBorderRadius":0,"imageInfoType":"ATTACHED_BACKGROUND","itemBorderWidth":0,"itemBorderRadius":0,"itemEnableShadow":false,"itemShadowBlur":20,"itemShadowDirection":135,"itemShadowSize":10,"imageLoadingMode":"BLUR","expandAnimation":"NO_EFFECT","imageQuality":90,"usmToggle":false,"usm_a":0,"usm_r":0,"usm_t":0,"videoSound":false,"videoSpeed":"1","videoLoop":true,"jsonStyleParams":"","gallerySizeType":"px","gallerySizePx":292,"allowTitle":true,"allowContextMenu":true,"textsHorizontalPadding":-30,"itemBorderColor":{"themeName":"color_12","value":"rgba(229,212,229,0)"},"showVideoPlayButton":true,"galleryLayout":2,"calculateTextBoxHeightMode":"MANUAL","textsVerticalPadding":-15,"targetItemSize":292,"selectedLayout":"2|bottom|1|max|true|0|true","layoutsVersion":2,"selectedLayoutV2":2,"isSlideshowFont":true,"externalInfoHeight":160,"externalInfoWidth":0},"container":{"width":210,"galleryWidth":230,"galleryHeight":0,"scrollBase":0,"height":null}}
Potrawy na wigilijnym stole
Wieczerza wigilijna składała się i składa dotychczas z potraw postnych, których liczbę i rodzaj określa obyczaj regionalny i domowy – rodzinny. Najbardziej znaną wersją jest przygotowywanie na Wigilię dwunastu dań. Dlaczego akurat dwunastu? Według jednej interpretacji, dlatego bo tyle jest miesięcy w roku. Według innej interpretacji – bo tylu jest apostołów. W niektórych domach przygotowuje się nieparzystą liczbę potraw: pięć, siedem dziewięć a nawet jedenaście. Im więcej dań, tym większy dostatek spłynąć ma na dom w nadchodzącym roku. Są jednak domy, w których zanikła zupełnie tradycja przygotowywania odpowiedniej ilości i jakości dań. Ale każdy ma do tego prawo.
A jakie potrawy?
Niegdyś, zwłaszcza na wsi i głównie w domach chłopskich, wieczerzę wigilijną przygotowywano wyłącznie z plonów ziemi – z wszystkiego co w polu, w lesie, w ogrodzie i w wodzie. Był to wyraz hołdu składanego Ziemi-Żywicielce.
Do najstarszych, typowych wigilijnych potraw z płodów ziemi należą: brejka - zupa z owsa i kisiel owsiany, a także siemionka, czyli sina zupa z utłuczonego, rozgotowanego i lekko osłodzonego siemienia lnianego jadanego z chlebem jak masło. Reliktem wśród potraw wigilijnych jest również kutia, przygotowywana z gotowanej pszenicy i utartego z miodem maku. Na wigilijnym stole musiały się znaleźć również kartofle, potrawy z kapusty, rzepy, grochu, fasoli, grzybów, a do tego różne kasze, postne placki i pierogi, gotowane lub pieczone – na przykład knysze z kapustą oraz szyszki – czyli suszone owoce albo gotowany z nich kopot lub zupa.
Niestety, większość tych starodawnych potraw zginęła już z domowych jadłospisów wigilijnych. Współczesna, polska wieczerza wigilijna, wprawdzie tradycyjnie postna, jest jednak bardzo obfita i urozmaicona. Mimo różnic wynikających z regionu w jakim wieczerza jest spożywana i rodzinnych tradycji kulinarnych, na każdym wigilijnym, polskim stole, znaleźć można tradycyjne potrawy – nieco urozmaicone i wzbogacone nowymi, dostępnymi obecnie produktami i przyprawami.
Współcześnie na wigilijnym stole znaleźć możemy barszcz grzybowy lub barszcz z buraków z uszkami, koniecznie z grzybowym farszem, tudzież zupę grzybową z kluseczkami, zupę rybną, a czasami – chociaż to dzisiaj rzadkość – wykwintną zupę migdałową i kluski z makiem.
Na stole wigilijnym zawsze pojawia się jakaś potrawa z kapusty. Do najbardziej popularnych należy kapusta z grzybami i pierogi z kapustą i grzybami. Rzadziej i raczej regionalnie na wigilijnym stole ma swoje stałe miejsce kapusta z grochem, gołąbki z kapusty, z grzybami i kaszą czy pierogi z soczewicą.
Na wigilijnym stole ważne miejsce zajmują ryby. Głównie karp oraz śledzie przyrządzane na różne sposoby.
Specjałami tradycyjnej kuchni polskiej są desery i ciasta wigilijne. Pierwsze miejsce wśród nich zajmuje strucla makowa. Równie sławny jest świąteczny piernik korzenno-miodowy i drobne lukrowane pierniczki różnych kształtów. Często w wigilijnym menu znajduje się makowiec, który zastąpił tradycyjny specjał z maku utartego z miodem, żółtkami, z dodatkiem różnych bakalii i kilku kropel rumu podawanego niegdyś na kruchych ciasteczkach.

No i oczywiście nie może na wigilijnym stole zabraknąć kompotu z suszu.
Stary zwyczaj nakazuje, aby skosztować każdej potrawy wigilijnej, nawet tej niezbyt lubianej. Według dawnych wierzeń i tradycji okazywano w ten sposób szacunek płodom ziemi i pokarmom z nich przygotowywanych. Zachowanie takie zapewniało także pełne zapasów spiżarnie i strzegło przed głodem. Powiadano także, że osobę, która nie spróbuje któregoś z wigilijnych dań, w nadchodzącym roku ominie jakaś korzyść czy przyjemność.
Matka w tym zamierza, prócz tradycyjnych na jej stole potraw wigilijnych, przygotować po raz pierwszy zupę migdałową i łamańce z makiem.
Tagi: